Kişinin yaneşeliığı cemiyet içre değeri olan , yetenek, seçenek ve öbür davranış biçimlerini geliştirdiği vetirelerin tüyöneten.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara bakılırsa insanların davranışlarında belirli gelişmeler esenlamaya yarayan planlı etkiler sürecidir.
Terbiye; bireyin davranışlarındaki evetşantısı suretiyle kasıtlı olarak ve isteyerek bileğalışverişme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kabilinden eğitimin bir çok teşhismı mimarilabilmektedir. Fakat, günümüzde çoğunlukla yeğleme edilen teşhism:
“Kişinin davranışında, kendi evetşantısı suretiyle ve kasıtlı olarak mergup yönde( eğitimin lakinçlarına orantılı ) bileğalışverişme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu tanıma bakılırsa;
· Terbiye bir vetiretir.
· Terbiye sürecinde, bireyin davranışlarının mergup yönde bileğalışveriştirilmesi lakinçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğalışverişme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde bireyin kendi evetşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç çizgi öğesi vardır.
1. Lakinç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Terbiye lakinçla adım atar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam eder ve değerlendirme ile son bulur. Sürecin bu mantığı tamlık kültürler dâhilin özdeşdır. Lakinçların içeriği ve öğrenme dâhilin kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre bakılırsa bileğalışverişebilir, fakat sürecin doğbeyı bileğalışverişmez.
Terbiye kapsamı ve teşhismlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Gün boyunca birmebzul filozof ve pedagog, eğitimin ne olduğuna üstüne farklı farklı teşhismlamalarda bulunmuşdolaşma. Günümüzde ise eğitimin ikrar edilen ölçün teşhismı şudur: Terbiye, bireyin davranışlarında kendi evetşantıları suretiyle kasıtlı olarak istendik davranış bileğalışverişikliği meydana getirme sürecidir. Bu teşhismlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu teşhismlamanın içre eğitime üstüne bazı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi evetşantıları suretiyle”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğalışverişikliği” ve “müddetç” kabilinden kelimeler eğitimin ana taşlarıdır.
Terbiye, âdem evladı dâhilin dirim boyu devam fail bir vetiretir ve davranışlarda değişiklik meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise bireyin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik yani beklentilere ve hedeflere orantılı olabileceği kabilinden istenmedik yönde bile gelişebilir. Terbiye sürecinin alışverişletilmesi ise kasıtlı yani programlı ve programlı olabileceği kabilinden gelişigüzel bile mümkün. Kasıtlı olarak yapılan eğitime formal yetişek, gelişigüzel yapılan eğitime ise informal yetişek denir. Elan açıklayıcı bir örnek verirsek mektep, dershane, yetişek merkezleri kabilinden mekânlarda verilen yetişek formal; bireyin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı olmayan yetişek ise informal eğitidir. Kısaca yetişek sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine bakılırsa sınıflandırıldığında formal ve informal yetişek sürdürmek üzere dü tür ortaya çıkar. Formal yetişek okullarda evet da kurumlarda belirli bir düşünce ve yetişek çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu yetişek tipinin belirli bir amacı vardır. Bu düzende yetişek süreci yönetimsel bir ekip ve eğitmenler aracılığıyla planlanır. İnformal yetişek ise otomatik gelişen plansız ve programsız yapılan eğitimdir ki fert bu eğitimi içtimai çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir tertibat olarak ele alındığında ise yetişek sisteminin üç çizgi ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, vetireler ve çıktılardır. Fon; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, bina, donanım, maliyet, personel kabilinden fiziki unsurlardır. Müddetç; mektep içre meydana gelen dersler, öğrenme evetşantıları ve ders aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde ihtisas, yeterlilik, bitirme, imtihan özetları kabilinden mergup davranış bileğalışverişiklikleridir.